چطور می‌شود سردی ماست را گرفت؟

ماست یکی از محبوب‌ترین محصولات لبنی در سفره‌های ایرانی است که به دلیل طبع سرد خود ممکن است برای برخی افراد مشکلاتی مانند نفخ، دل‌درد یا ضعف ایجاد کند. به همین دلیل، بسیاری از افراد به دنبال راه‌هایی هستند تا سردی ماست را کاهش داده و آن را متعادل‌تر کنند. در این مقاله از مجله سلامت دوماس، روش‌های مختلفی برای گرفتن سردی ماست را معرفی می‌کنیم.

چرا ماست طبع سردی دارد؟

ماست به‌طور طبیعی دارای طبع سرد و تر است که این ویژگی به ترکیبات شیمیایی و فرآیند تخمیر آن برمی‌گردد. طبق اصول طب سنتی، مواد غذایی از نظر طبع و مزاج به چهار دسته گرم، سرد، خشک و تر تقسیم‌بندی می‌شوند. طبع سرد ماست به دلیل وجود اسیدلاکتیک و محیط تخمیری آن است که موجب کاهش حرارت بدن و ایجاد احساس خنکی پس از مصرف می‌شود. علاوه بر این، فرآیند تخمیر شیر برای تبدیل شدن به ماست، موجب افزایش باکتری‌های مفید و کاهش قند لاکتوز می‌شود که می‌تواند بر کاهش دمای داخلی بدن تأثیر مستقیمی داشته باشد. برای آشنایی بیشتر با جایگاه ماست در طب سنتی، مقاله معرفی و بررسی ماست در طب سنتی را مطالعه کنید.

از نظر علمی، ماست دارای مقادیر زیادی از مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و پتاسیم است که همگی به نوعی در خنک کردن بدن نقش دارند. به‌ویژه پتاسیم، که به عنوان یک تنظیم‌کننده دمای بدن عمل می‌کند و با افزایش دفع سدیم از طریق ادرار، می‌تواند موجب کاهش حرارت درونی بدن شود. از طرف دیگر، اسیدلاکتیک موجود در ماست، هنگام ورود به بدن، باعث انبساط عروق خونی و افزایش جریان خون به سطح پوست می‌شود که این فرآیند، منجر به احساس خنکی می‌شود. به همین دلیل، مصرف ماست در فصول گرم سال به خنک شدن بدن کمک می‌کند، اما در هوای سرد یا برای افراد دارای مزاج سرد ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. 

علاوه بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی ماست، تأثیر آن بر دستگاه گوارش نیز در ایجاد طبع سرد مؤثر است. ماست دارای ترکیبات پروبیوتیکی است که هضم را تسهیل می‌کنند، اما در عین حال، می‌توانند موجب تحریک سیستم گوارشی و افزایش رطوبت داخلی شوند. برای اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌کنیم مقاله بهبود هضم غذا با خوردن ماست را مطالعه کنید. این ویژگی باعث می‌شود که افرادی با مزاج سرد پس از مصرف ماست، دچار مشکلاتی مانند نفخ، احساس ضعف یا حتی افزایش ترشحات بلغمی در بدن شوند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که این افراد ماست را همراه با موادی با طبع گرم مانند نعناع، آویشن، زیره یا گردو مصرف کنند تا اثر سردی آن کاهش یابد.

جالب است بدانید که علاوه بر طبع سرد، مصرف ماست می‌تواند بر میزان قند خون نیز تأثیر بگذارد. اگر دوست دارید درباره این موضوع بیشتر بدانید، مقاله تأثیر مصرف ماست بر قند خون را مطالعه کنید.

روش‌های متداول برای گرفتن سردی ماست

برای کاهش سردی ماست و ایجاد تعادل در طبع آن، می‌توان از ترکیبات و افزودنی‌های مختلفی استفاده کرد. این مواد نه‌تنها از دیدگاه طب سنتی مفید هستند، بلکه در بهبود هضم و جلوگیری از مشکلات گوارشی مانند نفخ و سوءهاضمه نیز نقش مهمی دارند. در ادامه، روش‌های متداول برای گرفتن سردی ماست را بررسی می‌کنیم:

اضافه کردن ادویه‌های گرم

ادویه‌های گرم به دلیل داشتن طبع گرم و خشک، می‌توانند به متعادل کردن سردی ماست کمک کنند. برخی از بهترین گزینه‌ها شامل موارد زیر هستند:

• نعناع خشک: یکی از بهترین گیاهان دارویی برای کاهش سردی ماست است. نعناع خاصیت ضدنفخ دارد و به هضم بهتر ماست کمک می‌کند.
• آویشن: این ادویه علاوه بر طبع گرم، خاصیت ضدمیکروبی قوی دارد و می‌تواند از بروز مشکلات گوارشی نیز جلوگیری کند.
• زنجبیل: زنجبیل طبع بسیار گرمی دارد و علاوه بر کاهش سردی ماست، به بهبود سیستم ایمنی و گردش خون نیز کمک می‌کند.
• زیره: زیره، به‌ویژه زیره سبز، یکی از بهترین مواد برای کاهش سردی ماست است و در جلوگیری از نفخ و سوءهاضمه نقش مهمی دارد.

استفاده از سیر و موسیر

سیر و موسیر دارای طبع گرم و خشک هستند و می‌توانند تعادل مناسبی در ترکیب با ماست ایجاد کنند. اضافه کردن سیر یا موسیر خرد شده یا پودر شده به ماست، علاوه بر کاهش سردی، فواید زیر را نیز به همراه دارد:

• بهبود عملکرد سیستم گوارشی و جلوگیری از نفخ
• خواص ضدباکتریایی و کمک به سلامت روده‌ها
• افزایش ایمنی بدن و مقابله با عفونت‌ها

یکی از روش‌های کاهش سردی ماست، ترکیب آن با موسیر است که هم طعم دلپذیری دارد و هم فواید زیادی برای دستگاه گوارش دارد. اگر می‌خواهید طرز تهیه یک ماست موسیر خوشمزه را یاد بگیرید، به مقاله طرز تهیه ماست موسیر با موسیر تازه مراجعه کنید.

ترکیب ماست با خرما یا عسل

خرما و عسل هر دو دارای طبع گرم هستند و مصرف آن‌ها همراه با ماست باعث ایجاد تعادل در طبع غذا می‌شود. این ترکیب به‌ویژه برای افرادی که دچار ضعف و سردی مزاج هستند، بسیار مفید است. فواید این ترکیب عبارتند از:

• افزایش انرژی و کاهش ضعف ناشی از سردی
• تقویت سیستم ایمنی و افزایش مقاومت بدن
• بهبود هضم و کاهش مشکلات گوارشی مانند اسهال و نفخ

استفاده از گردو

گردو یکی از مغزهای گرم و پرخاصیت است که مصرف آن همراه با ماست می‌تواند اثر سردی ماست را تا حد زیادی کاهش دهد. برخی از مزایای ترکیب ماست و گردو عبارتند از:

• تأمین انرژی و جلوگیری از احساس ضعف
• بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه
• کمک به کاهش التهابات بدن و افزایش سلامت قلب

اضافه کردن فلفل سیاه، دارچین یا نمک

فلفل سیاه، دارچین و نمک از ادویه‌های گرم‌کننده قوی هستند که افزودن آن‌ها به ماست می‌تواند طبع آن را متعادل‌تر کند. فواید این ادویه‌ها شامل:

• کمک به افزایش متابولیسم و بهبود هضم غذا
• کاهش نفخ و مشکلات گوارشی
• تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش مقاومت در برابر سرما

این روش‌ها نه‌تنها از دیدگاه طب سنتی مفید هستند، بلکه از نظر علمی نیز به بهبود هضم و جذب مواد مغذی کمک می‌کنند. بنابراین، افرادی که طبع سردی دارند یا دچار مشکلات گوارشی می‌شوند، می‌توانند از این روش‌ها برای لذت بردن از فواید ماست بدون عوارض جانبی استفاده کنند.

ماست به دلیل دارا بودن پروبیوتیک‌ها و ترکیبات ضدباکتریایی، می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کرده و در برابر عفونت‌ها مقاوم‌تر کند. برای آشنایی بیشتر با این ویژگی، مقاله خواص ماست برای مقابله با عفونت را از دست ندهید.

چه کسانی باید سردی ماست را بگیرند؟

افرادی که دارای طبع سرد هستند، باید هنگام مصرف ماست دقت بیشتری داشته باشند و سردی آن را متعادل کنند. طبق اصول طب سنتی، افرادی با مزاج سرد (بلغم و سودا) معمولاً پس از مصرف غذاهای سرد، علائمی مانند نفخ، احساس سستی، درد مفاصل، خواب‌آلودگی، ترش کردن معده و افزایش ترشحات بلغمی را تجربه می‌کنند. برای این افراد، مصرف ماست به‌تنهایی ممکن است باعث تشدید این علائم شود و به‌مرور زمان مشکلات گوارشی و ضعف عمومی بدن را به همراه داشته باشد. بنابراین، بهتر است این افراد هنگام خوردن ماست از افزودنی‌های گرم مانند گردو، نعناع، زیره، آویشن، زنجبیل یا عسل استفاده کنند تا از عوارض آن جلوگیری شود.

علاوه بر افرادی که طبع سرد دارند، کسانی که مشکلات گوارشی دارند نیز باید سردی ماست را بگیرند. افرادی که دچار نفخ، ورم معده، اسهال یا سوءهاضمه هستند، ممکن است با مصرف ماست به‌ویژه در وعده شام، دچار ناراحتی‌های بیشتری شوند. همچنین، کسانی که به‌طور مداوم احساس خستگی و ضعف بدنی دارند، باید از مصرف ماست تنها پرهیز کنند یا آن را با ترکیباتی مانند خرما، عسل یا گردو ترکیب کنند. کودکان، سالمندان، افراد مبتلا به روماتیسم و کسانی که دچار دردهای استخوانی و عضلانی هستند نیز بهتر است ماست را به همراه مواد گرم‌کننده مصرف کنند تا دچار تشدید دردها و ضعف جسمی نشوند.

کلام آخر

ماست یک خوراکی مفید و سرشار از کلسیم و پروبیوتیک است، اما به دلیل طبع سرد، ممکن است برای برخی افراد مشکلاتی ایجاد کند. با افزودن موادی مانند ادویه‌های گرم، سیر، گردو، خرما و عسل، می‌توان طبع آن را متعادل‌تر کرد و بدون ایجاد عوارض ناخوشایند از خواص آن بهره برد. اگر دوست دارید ماست را به شکل‌های متنوع‌تری در رژیم غذایی خود قرار دهید، پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به مقاله معرفی سه غذا که با ماست درست می‌شوند بیندازید و طرز تهیه آن‌ها را امتحان کنید.

سوالات متداول

1. چه زمانی بهتر است ماست مصرف شود؟

ماست را بهتر است در وعده ناهار مصرف کنید و از خوردن آن در شب، مخصوصاً برای افراد با طبع سرد، پرهیز کنید.

2. آیا مصرف ماست باعث نفخ می‌شود؟

بله، برخی افراد ممکن است پس از مصرف ماست دچار نفخ شوند، اما افزودن ادویه‌هایی مانند نعناع یا زیره می‌تواند این مشکل را کاهش دهد.

3. آیا خوردن ماست در فصل زمستان توصیه می‌شود؟

در فصل زمستان بهتر است ماست همراه با مواد گرم‌کننده مانند نعناع، گردو یا زیره مصرف شود تا از سردی بیش از حد آن جلوگیری شود.

4. آیا کودکان هم باید سردی ماست را بگیرند؟

برای کودکان با مزاج سرد، بهتر است ماست را با مقداری عسل یا خرما ترکیب کرد تا دچار مشکلات گوارشی نشوند.